Digitale fraude en politie

Echt niet vandaag

 

Oost-NL krijgt een vervolg

De geslaagde actiedag tegen digitale criminaliteit van vorig jaar krijgt een vervolg! 2-4-2025 staat in het teken van digitale veiligheid. Een vuist maken tegen digitale criminaliteit?

Waarom een actiedag?

Cybercrime en digitale criminaliteit komen dagelijks voor. Van malware, phisingmails tot datalekken. De cijfers liegen er niet om.

  • In Oost-Nederland worden dagelijks 53 mensen slachtoffer van digitale criminaliteit (Politie 2023).
  • Landelijk waren er in 2023 2,3 miljoen Nederlanders slachtoffer van digitale Dat zijn gemiddeld 6.400 slachtoffers per dag!

En dit is nog maar het topje van de ijsberg. Want door schaamte zijn lang niet alle slachtoffers in beeld. Sterker nog: slechts 2 op de 10 slachtoffers doet aangifte (CBS). De minister van Justitie en Veiligheid heeft de aanpak van cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit benoemd tot speerpunt van de veiligheidsagenda 2022- 2026.

Niet óf… maar wanneer!!!

Criminelen worden steeds slimmer en daders zijn lastig te achterhalen. Het is dan ook niet de vraag óf je het overkomt, maar eerder wanneer. Digitale criminaliteit heeft een grote impact op het veiligheidsgevoel: 37% van de slachtoffers heeft minder vertrouwen in andere mensen en 30% voelt of voelde zich zelfs minder veilig (CBS).

Ons doel:

Samen met alle deelnemers willen we minimaal 200 preventieactie in Oost-NL organiseren. Deze acties zijn gericht op de doelgroep mkb, jongeren en minder-digitaal-vaardigen (zoals ouderen en laaggeletterden).

Met de actiedag willen we deze doelgroepen blijvend bewust maken van de gevaren van digitale criminaliteit. Om slachtoffers te voorkomen!

Veilig omgaan met de digitale wereld.

In deze bijdrage willen we aansluiten op een ander artikel op deze site namelijk “Nietalleenvandaag!!” De grote regionale actie van de politie waarin zij aandacht vraagt voor voorzichtigheid en veiligheid in onze omgang met de digitale wereld. Hieronder een aantal tips en weetjes……

Wat is dropshipping?

Bij dropshipping verkoopt een leverancier spullen in een webwinkel zonder deze zelf op voorraad te hebben. U bestelt, de dropshipper geeft de bestelling door aan een andere leverancier. Die stuurt de bestelling naar u. Uit naam van de dropshipper. Die leveranciers zijn vaak groothandels. Soms met een minder goede reputatie. Zoals het Chinese Alibaba.

Starten met dropshippen is populair. Je hoeft geen eigen voorraad te hebben. Dus ook geen opslagloods of iets dergelijks. Het opzetten van een webshop is voldoende. Gemakkelijk geld verdienen, zo lijkt het. Daarom komen er steeds nieuwe dropship-winkels online. Maar de klant loopt grote risico’s:

  • De levertijd kan een aantal weken of soms maanden zijn, terwijl u het pakketje na een paar dagen verwachtte.
  • De dropship-winkel heeft het product niet met eigen ogen gezien, dus de kwaliteit kan tegenvallen.
  • De afbeeldingen van producten in de dropship-winkel blijken niet de daadwerkelijke producten te zijn.  
  • Retourneren of geld terugkrijgen kan een probleem zijn.(Juridisch slecht afgedekt.)

Hoe herken je dropshipping?

Zolang sites open en eerlijk zijn over hun dropshipping praktijken, is er niks aan de hand. De klant kan dan goed afwegen of hij of zij er iets bestelt. Maar veel dropshipping sites flessen de boel. Ze doen of ze al lang bestaan en veel tevreden klanten hebben. In werkelijkheid zijn de sites kort geleden opgericht en bieden ze geen contactinformatie of fatsoenlijke garantie. Vaak staat er in de kleine lettertjes dat retour zenden direct naar de fabrikant moeten, ofwel: op uw kosten naar Azië.

Ziet u op internet een artikel dat u aanspreekt? Controleer dan eerst de volgende zaken:

  1. Zoek op de site van de webwinkel naar een adres, telefoonnummer, e-mailadres, KVK- en btw-nummer. Nederlandse webwinkels moeten die gegevens verplicht vermelden. Als ze ontbreken, is dat een slecht teken.
  2. Zoek via Google of het product ook ergens anders te koop is. Zoek aan de hand van trefwoorden of foto’s van een product. Vindt u het product ook in andere webshops, dan kunt u in elk geval de goedkoopste kiezen.
  3. Zoek naar reviews (ervaringen van andere gebruikers) over de webwinkel en kijk wat andere mensen erover zeggen.
  4. Controleer bij Nederlandse webwinkels (sites die op .nl eindigen) wanneer de winkel is opgericht.
    • Ga naar www.seosos.nl/domein-leeftijd-controle
    • Typ of plak het webadres van de winkel in de zoekbalk.
    • Klik op Vraag domein leeftijd op.
    • Bij ‘Domein leeftijd’ staat hoelang de site al bestaat. Bestaat de site nog maar kort, en zegt de winkel zelf al lang te bestaan? Dan gaat het waarschijnlijk om een dropshipper.
  5.  Besluit u in zee te gaan met de verkoper, kijk dan goed naar de voorwaarden voor retour en garantie.

Waar vind je “dropshippers?”

Dropshippers zijn overal. Dus het loont om de site waarbij je iets wilt bestellen, altijd te controleren. Ook op grote sites, zoals Bol.com, vind je dropshippers. Kijk daarom of je bestelt bij Bol zelf of bij een aangesloten webwinkel. Boven de gele knop waarmee je iets in je winkelwagen plaatst staat altijd de verkoper vermeld. Soms staat daar: ‘Verkoop door bol’. Staat een andere verkoper genoemd dan staat daaronder de link: ‘Wat kan je verwachten’. Klik erop om meer te lezen over de verkoper. Zoals klantbeoordelingen en retourafhandeling. 

Wat is een IP-adres?

Elk digitaal apparaat dat bij u thuis online is, heeft een uniek identificatienummer, een IP-adres. De computer heeft een IP, net als bijvoorbeeld de draadloze printer en de smart-tv. De IP’s zijn als het ware de telefoonnummers waarmee de apparaten met elkaar kunnen ‘praten’ binnen uw wifi-netwerk thuis. Deze IP-adressen worden privé-IP-adressen genoemd. 

Om de apparaten thuis verbinding te geven met het wereldwijde internet is er de router (het kastje waar uw internet het huis binnenkomt.) Die geeft de signalen van uw apparaten geordend door aan de buitenwereld, en stuurt de binnenkomende signalen naar het goede apparaat. Om vindbaar te zijn op internet heeft de router een zogenoemd ‘openbaar IP-adres’. Daarmee maken andere computers op internet verbinding met uw router. Zodoende kunt u e-mails versturen en webpagina’s bekijken. Het is als het ware uw huisadres op internet. Websites gebruiken het IP-adres soms ook, bijvoorbeeld om te gokken waar u zich bevindt. De internetaanbieder, zoals Ziggo of KPN, wijst het adres aan u toe. Dit IP-adres bestaat over het algemeen uit vier getallenreeksen die worden gescheiden door een punt. Maar sommige IP-adressen bestaan uit cijfers en letters die worden gescheiden door een dubbele punt. 

Waar vind ik mijn IP-adres?

Soms kan het handig zijn om uw IP-adres te achterhalen. Dat gaat het makkelijkst via een website die uw IP-adres laat zien.

  • Ga naar https://www.ip-adres.nl   
  • U komt op een pagina met een hoop gegevens. Helemaal bovenin het venster staat uw IP-adres.

Hoe weet ik of mijn gegevens gelekt zijn bij een datalek?

Bij een datalek worden persoonlijke gegevens met anderen gedeeld wanneer dat niet de bedoeling is. Dat kan gebeuren door slechte beveiliging of menselijke fouten, maar ook door een hack (online inbraak). Met name bedrijven worden hier steeds vaker door getroffen, waarbij persoonsgegevens van klanten in verkeerde handen vallen. Denk aan namen, e-mailadressen en telefoonnummers. Voor cybercriminelen zijn deze gegevens interessant, omdat zij deze kunnen doorverkopen. Wanneer je gegevens voorkomen in een datalek, betekent het niet gelijk dat ze ook zijn doorverkocht. Dat is ook niet altijd te achterhalen. Belangrijk is wel om dan zo snel mogelijk het wachtwoord te veranderen. Google en Microsoft hebben in hun browsers Edge en Chrome ook mogelijkheden ingebouwd om uw wachtwoorden te testen. Ook andere browser bieden vaak deze mogelijkheid. Meestal te vinden onder <instellingen>.  Ook op het internet zijn wel sites te vinden, maar een actuele en betrouwbare site is die van onze eigen politie. (Zie link hieronder.)

https://www.politie.nl/informatie/checkjehack.html#checkfunctie

Telefoonfraude.. (hier een aantal voorbeelden die u mogelijk herkent …)

Neptelefoontjes. Je aan de telefoon voordoen als iemand anders. Dat is een beproefde manier van criminelen om geld of persoonlijke gegevens los te peuteren. Wees voorbereid en lees hieronder wat je kunt doen en wat je zeker niet moet doen.

Problemen met (bank)rekening:

Een bankmedewerker belt en vertelt dat de instellingen voor internetbankieren niet goed staan. Of dat de bankrekening is geblokkeerd. De medewerker kan het direct oplossen als u het rekeningnummer en de inloggegevens geeft. Of soms vragen ze om internetbankieren te starten om samen stappen te doorlopen.  Ga hier nooit in mee. Persoonlijke gegevens of inlogcodes zijn strikt privé. Officiële medewerkers zullen daar nooit om vragen. Krijgt u zo’n oplichter aan de telefoon? Kap het gesprek dan af. Laat u niet ompraten en verbreek gewoon de verbinding. 

Helpdeskfraude

Een medewerker van Microsoft of Apple belt en zegt dat er iets mis is met de computer. Geen paniek, want de medewerker is er om dit op te lossen. Installeer een simpel programma en de medewerker neemt kort de computer over om de problemen te herstellen.  

Doe dit niet. Deze manier om computerproblemen op te lossen bestaat. Maar dat gebeurt nadat u om hulp hebt gevraagd. Het is natuurlijk bijzonder raar wanneer bedrijven uit eigen beweging contact opnemen omdat er zogenaamd een computerprobleem is.   

Samengevat: onverwachte telefoontjes van Microsoft, Apple of een ander groot bedrijf zijn altijd verdacht. Ga er nooit op in. 

Gemiste oproep!!

Een andere bekende oplichtingstruc gaat ook via de mobiele telefoon. Op het scherm staat een melding van een gemiste oproep van een vreemd of buitenlands telefoonnummer. Wie naar het nummer belt is de pineut. De kosten voor het bellen zijn erg hoog en komen voor rekening van de beller. Van u dus. Daarom: gebeld door een onbekend raar of buitenlands nummer? Bel niet terug!

Echte hulptelefoontjes??!!

Soms belt er echt een medewerker van de bank of een bedrijf om te helpen bij een probleem. Hoe controleert u of dat echt zo is? Op de eerste plaats zal zo’n medewerker nooit persoonlijke gegevens vragen. Gebeurt dit wel, hang dan gewoon op.  

Twijfelt u nog steeds? Vraag naar de naam van de medewerker en van de afdeling waar diegene werkt. Vraag ook om het algemene telefoonnummer van het bedrijf. Zeg dat u het nummer wilt controleren en beëindig het gesprek. Controleer het nummer op internet. Is het echt van de organisatie die contact opnam? Bel dan dat nummer. Vraag naar de medewerker die u aan de lijn had.

Wat is bankhelpdeskfraude?

Ieder jaar worden veel mensen slachtoffer van bankhelpdeskfraude. Daarbij doet een oplichter zich aan de telefoon voor als bankmedewerker. Volgens hem of haar is er iets mis met de bankrekening of de instellingen van het internetbankieren. De oplichter vraagt persoonlijke informatie waarmee hij of zij bij het geld kan. Denk aan uw inloggegevens of pincode. Soms vragen ze om geld over te boeken. Of om internetbankieren te starten en samen de stappen te volgen.

Spoofing-telefoontjes

Oplichters hebben nog een speciale truc: telefoonnummer-spoofing. Op het telefoonscherm staat een ander nummer dan waarmee de oplichters bellen. Zo lijkt het net of u gebeld wordt door het echte nummer van de bank. Tijdens het gesprek spelen de oplichters hier op in. Ze vragen het telefoonnummer te vergelijken met dat op de website van de bank. Zo proberen ze vertrouwen te winnen.

Wat kan ik doen tegen “bankhelpdeskfraude?”‘

Wees altijd alert tijdens een telefoontje van de bank. Persoonlijke gegevens of inlogcodes zijn privé. Officiële medewerkers vragen daar nooit om. Geef deze daarom nooit af! Log ook niet samen in op uw bankrekening. Verder vragen bankmedewerkers ook nooit om geld over te maken naar een ‘veilige rekening’. Bij verdachte activiteiten blokkeert de bank uw rekening. Ze laten u geen geld overmaken.  

Vermoedt u een oplichter aan de telefoon te hebben? Kap het gesprek dan af. Laat u niet ompraten en verbreek de verbinding. Zoek zelf het nummer van de bank op. Bel de bank om na te vragen of u net gebeld bent.

‘Check het gesprek’ van ING

Klanten van de ING Bank hebben nog een andere optie. De bank heeft voor haar klanten een speciale functie tegen bankfraude. In hun app zit de knop ‘Check het gesprek’. Daarmee controleert u of u echt verbonden bent met een ING-medewerker. Inloggen in de app is hiervoor niet nodig. Het werkt zo:

  • Open tijdens het telefoongesprek de ING-app.
  • Tik op de knop Check het gesprek.
  • Vul uw eigen telefoonnummer in. Dus het nummer waarop u wordt gebeld. Dat kan een mobiel of een vast nummer zijn.

De app geeft aan of ING met u belt. Zo niet, hang dan op en bel de alarmlijn van de bank.

‘Gesprek check’ van ABN AMRO.

ABN AMRO heeft ook een controlemogelijkheid om bankfraude tegen te gaan. Wie gebeld wordt door de bank, kan vragen om een ‘Gesprek Check’. De bankmedewerker stuurt dan een bericht naar de ABN AMRO-app of ABN AMRO Internet Bankieren. Dit bevestigt dat hij/zij echt een medewerker van de bank is.

Het werkt zo:

  • Vraag de persoon aan de telefoon om te bevestigen dat hij/zij echt een medewerker is van ABN AMRO.
  • De medewerker stuurt een bericht naar de app of de online bankomgeving van ABN AMRO.
  • Ziet u het bericht verschijnen? Dit betekent dat u echt contact hebt met een bankmedewerker.  

Krijgt u geen bericht binnen? Hang dan direct op! Bel daarna de alarmlijn van de bank.

Het blijft voor ons allemaal een risicovolle wereld. Of het nu gaat om het wegverkeer, het vliegen, klussen of wat dan ook..!! Het gevaar zit in een klein hoekje. Zo ook in de digitale wereld. Het enige wat we kunnen doen is ons wapenen. Tegenhouden kunnen we niet en het proberen te ontwijken zorgt voor isolement. Dus ….. samen aan de slag.!!!